مولانا مفتی محمد ابراهیم محمد رضوی (Mufti M.I.M. Rizwe)
تاریخ تولد: ۲۸ آگوست ۱۹۶۱ (طبق بعضی منابع)
محل تولد: کندی، سریلانکا
تحصیلات: دوره ابتدایی را در Kingswood College در کندی گذرانده است.
سپس برای تحصیل علوم اسلامی به پاکستان رفته است و در Jamiyyathul Uloomil Islamiya در «بِنوری تاون» کراچی دوره «العلمیه» را گذرانده است.
در ادامه مدرک MA عربی و MA اسلامیه را مورد تأیید امتحانات «شاهادت العلیمیه» کسب کرده است.
نقش در جمعیت علمای سریلانکا (ACJU)
سمت: رئیس جمعیت علمای سراسر سریلانکا (All Ceylon Jamiyyathul Ulama, ACJU)
مدت مسئولیت: او از حدود سال ۲۰۰۳ / ۲۰۰۴ در این سمت قرار دارد.
بازانتخاب: او برای دوره جدید (سه‌ساله) اخیراً دوباره به ریاست ACJU انتخاب شده است.
حوزه فعالیت‌ها و دستاوردها
مفتی رضوی در زمینه فقه اسلامی تخصص دارد (اسلامی‌حقوق) و به عنوان یک فقیه برجسته شناخته می‌شود.
او نقش بسیار مهمی در ترویج و راه‌اندازی بانکداری اسلامی بدون ربا در سریلانکا داشته است. همچنین او یکی از پیشگامان بیمه اسلامی (Takaful) در کشور است.
در حوزه گواهی حلال (Halal Certification) نیز فعال بوده و این جمعیت تحت هدایت او، مرجع صدور گواهی حلال دارد.
در بخش آموزش نیز سهم داشته است: برنامه “Maktab Preliminary Islamic Education System” (آموزش اولیه اسلامی) را وارد ساخت.
در زمینه مشاوره اجتماعی و روحی: او در پروژه «Careline Islamic Counseling» مشارکت داشته است.
برای ارتقای مهارت علما، یکی از دستاوردهای او، مؤسسه محمود برای توسعه مهارت علمای اسلامی بوده است.
نقش مالی / اقتصادی
او عضو شورای شرعی (شریعه) در چندین مؤسسه مالی اسلامی است، از جمله بانک‌ها و شرکت‌های مالی اسلامی در سریلانکا.
به عنوان رئیس ACJU، ریاست برخی کمیته‌های مهم را دارد مانند: کمیته بانکداری اسلامی، کمیته فتوای اسلامی، کمیته حلال، کمیته اطلاع‌رسانی، کمیته خدمات اجتماعی و …
دیدگاه‌ها و تاثیرات اجتماعی
تحت رهبری او، ACJU تلاش می‌کند تا ارزش‌های اخلاقی و اعتقادی اسلامی را در میان جامعه مسلمانان سریلانکا تقویت کند.
او نقش مهمی در حفظ وحدت مسلمانان سریلانکا ایفا می‌کند و به مسائل اجتماعی، اقتصادی و آموزشی جامعه توجه ویژه دارد.
همچنین در مقیاس بین‌المللی نیز شناخته شده است: در فهرست «The Muslim 500» (۵۰۰ مسلمان تأثیرگذار) حضور دارد.
نکات انتقادی / چالش‌ها
مانند هر شخصیت مذهبی و تأثیرگذار، او نیز مورد نقد بوده است؛ برخی تحلیلگران بیان می‌کنند که قدرت زیاد ACJU در زمان او افزایش یافته و این باعث تمرکز زیاد قدرت در دست او شده است.
نقدهایی نیز در مورد شیوه مدیریت سازمانی و مواضع برخی فتاوی (مثلاً در مسائل فقهی یا اجتماعی) به او وارد شده است، هرچند او همچنان حمایت زیادی در میان علما دارد.
جمع‌بندی
مولانا مفتی M.I.M. رضوی یکی از چهره‌های کلیدی و تأثیرگذار اسلام در سریلانکا است. او نه تنها به عنوان رهبر علمی (علما) بلکه به عنوان یک شخصیت اجتماعی و اقتصادی نقش بسیار مهمی در ارتقای مسائل اسلامی در سریلانکا ایفا کرده است: از فقه و آموزش اسلامی تا بانکداری بدون ربا و گواهی حلال. تحت رهبری او، ACJU نه فقط یک نهاد مذهبی، بلکه یک نهاد فعال در عرصه اجتماعی و اقتصادی جامعه مسلمان سریلانکا شده است.
لینک منابع :
https://themuslim500.com/profiles/mim-rizwe-mufti/
معرفی جمعیت علمای سراسر سریلانکا ACJU
تاریخچه و تاسیس
ACJU در سال ۱۹۲۴ تأسیس شده است، یعنی پیش از استقلال سریلانکا، و نماینده عالی علمای اسلامی این کشور است. این نهاد به صورت رسمی در سال ۲۰۰۰ توسط قانون پارلمانی سریلانکا به رسمیت شناخته شده است.
در ژانویه ۲۰۲۳، ACJU صدمین سالگرد فعالیت خود را با مراسم ویژه‌ای در کلمبو برگزار کرد.
ماموریت، چشم‌انداز و ارزش‌ها
چشم‌انداز: ایجاد یک جامعه مسلمان نمونه در سریلانکا، برپایه آموزه‌های اسلامی و با مشارکت فعال در بهبود اجتماعی، اخلاقی و دینی.
ماموریت:
ارائه راهنمایی معنوی، اخلاقی و دینی به تمام سطوح جامعه مسلمانان.
ارتقای جنبه‌های آموزشی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی جامعه مسلمانان.
ترویج وحدت در میان مسلمانان و همزیستی مسالمت‌آمیز با سایر اقلیت‌ها در کشور.
ارزش‌ها: هویت اسلامی – هویت سریلانکایی، میانه‌روی، تنوع‌پذیری، پلورالیسم.
ساختار سازمانی
این جمعیت بیش از ۸۰۰۰ عالم اسلامی عضو دارد (در شاخه‌های منطقه‌ای سراسر سریلانکا).
این سازمان در ۲۴ بخش (districts) فعالیت دارد و در هر بخش شاخه‌هایی دارد (حدود ۱۶۳ شاخه طبق وب‌سایت ACJU).
برای مدیریت کارها، ACJU کمیته‌های مختلفی دارد که هر کدام مسئول حوزه مشخصی‌اند:
کمیته امور علمای (Ulama Affairs)
کمیته آموزش
کمیته فتوای اسلامی (Fatwa)
کمیته استهلال (تقویم قمری / تعیین آغاز ماه‌های هجری)
کمیته امور جوانان
کمیته امور زنان
کمیته رسانه
کمیته اقتصاد اسلامی و مالی
کمیته حلال (Halal)
کمیته هماهنگی شاخه‌ها (Branch Coordination)
و چند کمیته دیگر.
فعالیت‌ها و خدمات اجتماعی
فتوا (Fatwa):
جمعیت علمای سریلانکا مرجع ارائه راهنمایی شرعی و فتوای اسلامی در مسائل مختلف اجتماعی، اقتصادی، خانوادگی است.
مردم می‌توانند پرسش‌های شرعی خود را از طریق تلفن، ایمیل یا مراجعه حضوری به آنها ارسال کنند.
جلسات منظم برای بررسی پرسش‌های فتوایی وجود دارد که علما در آن شرکت می‌کنند.
آموزش و مکتب :
برنامه «مکتب» را دارد که به آموزش ابتدایی اسلامی (قرآن، معارف اسلام) می‌پردازد و ساختار آموزشی مکتب‌ها را سامان می‌دهد.
این کار باعث تقویت سواد دینی در میان نسل جوان مسلمانان سریلانکا می‌شود.
خدمات اجتماعی و مشاوره:
از طریق کمیته خدمات اجتماعی، ACJU دست به اقدامات خیریه، امدادی، توانبخشی می‌زند.
مشاوره و میانجی‌گری در منازعات خانوادگی و طلاق نیز ارائه می‌شود.
برنامه‌هایی برای بازتوانی معتادان، مشاوره روانی (شامل مشاوره زوجین) دارد.
همزیستی و وحدت:
یکی از کمیته‌های مهم شورای همکاری و هماهنگی ( Council for Cooperation and Coordination )است که وظیفه اش ترویج تعامل بین‌دینی، وحدت مسلمانان، گفت‌وگو با سایر جوامع محلی و نهادهای غیراسلامی است.
این نهاد شرکت در برنامه‌های بین‌الاقلیتی و همزیستی را به عنوان بخشی از هویت اجتماعی‌اش جدی می‌گیرد.
تقویم اسلامی / هلال (حساب ماه قمری):
کمیته هلال مسئول رصد هلال، تعیین آغاز ماه‌های هجری و اعلام تقویم اسلامی است.
این بخش نقش مهمی در تنظیم اوقات نماز، عیدها و مناسبت‌های اسلامی دارد.
اقتصاد اسلامی و مالی:
دارای کمیته مشاوره اقتصاد اسلامی است که در موضوعات مالی اسلامی مانند زکات، وصیت، ارث، قرض الحسنه فعالیت می‌کند.
نقش نظارتی یا مشورتی در مسائل مالی شرعی (مانند بانکداری اسلامی، وام بدون سود) دارد.
حلال (Halal):
در گذشته مسئول صدور گواهی حلال بوده است.
با این حال، از سال ۲۰۱۴ میلادی بخشی از فعالیت صدور حلال به یک نهاد خصوصی منتقل شده، ولی همچنان نقش شرعی و راهنمایی را برعهده دارد.
رسانه و اطلاع‌رسانی:
کمیته رسانه (Media Committee) برای انتشار مواضع این جمعیت، اطلاع‌رسانی دینی و تبلیغ ارزش‌های اسلامی فعال است.
استفاده از رسانه چاپی، رادیو، تلویزیون، شبکه‌های اجتماعی برای آموزش دینی و آگاه‌سازی عمومی.
نقش سیاسی و اجتماعی
این جمعیت خود را به‌عنوان یک نهاد علمائی می‌داند و به طور رسمی در سیاست حزبی (فعالیت حزبی) شرکت نمی‌کند، بلکه نقش آن بیشتر به سمت «رهبر فکری» است: در سیاست‌ها، تصمیم‌گیری‌های اجتماعی و زمان بحران، مشاوره و راهنمایی ارائه می‌دهد.
این جمعیت در مسائل ملی نیز فعال است و مواضع خود را درباره موضوعات اجتماعی و انسانی بیان می‌کند. برای مثال، در سال ۲۰۲۵، موضع خود را درباره وضعیت فلسطین اعلام کرد و خواستار عدالت و حمایت از حقوق مردم فلسطین شد.
از سوی دیگر، در پاسخ به نقدها شفاف عمل کرده است؛ مثلاً در بیانیه‌ای به برخی انتقادها درباره ساختار و کارکردش پاسخ داده است. همچنین، به عموم مردم (مسلمان و غیرمسلمان) در درک نقش و کارکرد خود دعوت به گفت‌وگو کرده است و در بخش‌هایی درب‌هایش را برای ملاقات عمومی باز گذاشته است.
دستاوردها و تأثیرات
با بیش از ۸۰۰۰ عالم عضو، یکی از بزرگ‌ترین نهادهای علمایی در سریلانکا است.
از نظر آموزشی، سیستم مکتب (مکتب قرآنی) باعث ترویج سواد دینی در میان کودکان مسلمان شده است.
در سطح اقتصادی، تأثیر مهمی در ترویج بانکداری اسلامی، مشاوره زکات، و مفاهیم مالی اسلامی داشته است (از طریق کمیته اقتصاد اسلامی).
در بخش همزیستی اجتماعی، با تأکید بر گفتگو و همکاری بین‌دینی، به ثبات و صلح اجتماعی در جامعه سریلانکا کمک کرده است.
در سطح شرعی، نقش در صدور فتوا، راهنمایی شرعی و پشتیبانی از علما بسیار برجسته است.
معیار اهمیت در سطح ملی آن‌قدر است که صدمین سالگردش با حضور مقامات بلندپایه سریلانکا برگزار شده بود.
چالش‌ها و نقدها
در گذشته، این جمعیت با نقدهایی مواجه بوده است؛ برای مثال در سال ۲۰۲۲، آنها بیانیه‌ای منتشر کردند که در آن به بعضی انتقادها درباره تعداد شاخه‌ها، شفافیت و نقش علما پاسخ داده‌اند.
یکی از نگرانی‌ها، این است که گاهی مردم ممکن است ماهیت کاری این نهاد (به‌عنوان نهادی علمی و مذهبی) را با فعالیت سیاسی اشتباه بگیرند؛ ولی آنها تأکید دارد که در سیاست حزبی شرکت نمی‌کند، بلکه نقش مشورتی و رهبری فکری دارد.
در زمینه صدور گواهی حلال، انتقال برخی مسئولیت‌ها به نهاد خصوصی ممکن است برای برخی بحث‌برانگیز باشد، اگرچه همچنان نقش شرعی را حفظ می‌کند.
اهمیت ACJU برای جامعه مسلمان سریلانکا
به‌عنوان یک مرجع مرکزی و یکپارچه برای علمای اسلام در سریلانکا عمل می‌کند، که باعث انسجام بیشتر در ارائه فتاوا و رهنمودهای اسلامی می‌شود.
به دلیل ساختار شاخه‌ای گسترده (در همه بخش‌های کشور)، این نهاد نزدیک به عموم علما و مردم مسلمان است، و می‌تواند نیازهای دینی محلی را بشناسد و پاسخ دهد.
نقش اجتماعی آن (مشاوره، خدمات اجتماعی، آموزش) نشان می‌دهد که این جمعیت تنها نقش مذهبی ندارد، بلکه به توسعه انسانی و رفاه جامعه مسلمان نیز متعهد است.
با تشویق همزیستی مسالمت‌آمیز با دیگر اقوام و ادیان، نقش مهمی در تقویت ثبات اجتماعی و مدارا در سریلانکا دارد.
نظر شما